Accreditatie versus certificatie
Wat is het verschil tussen accreditatie, certificatie, keurmerken en normen?
U heeft vast niet dagelijks met termen als accreditatie, certificatie, keurmerken en normen te maken. Wellicht is het voor u onduidelijk wat ze inhouden. Wat zijn de verschillen? In dit artikel scheppen we meer helderheid.
In een notendop…
- Een certificaat is een schriftelijke verklaring welke wordt ontvangen zodra vastgesteld is dat een product, proces, persoon, kwaliteitssysteem of dienst aan bepaalde (norm)eisen voldoet.
- Deze eisen zijn vooraf vastgesteld in een norm (ook wel standaard) op nationaal, Europees of mondiaal niveau.
- Als u een certificaat toegereikt krijgt, is het vaak mogelijk om een keurmerk te gebruiken. Het keurmerk dient als bewijsvoering en wordt vaak op verpakkingen of marketingmateriaal toegevoegd.
- Wanneer een certificaat of keurmerk door een geaccrediteerde certificatie-instelling (auditbureau) wordt afgegeven, geeft dit extra vertrouwen. Dat komt omdat het betekent dat de certificatie-instelling aan bepaalde eisen voldoet.
Wat is certificatie?
Bij certificatie toetst een onafhankelijke certificatie-instelling of (bijvoorbeeld) het managementsysteem van een organisatie voldoet aan een bepaalde norm (of normen). Een certificatie kan uitgevoerd worden met (onder) accreditatie of niet onder accreditatie.
Het nut van certificatie
Certificaten helpen consumenten en bedrijven bij het maken van hun keuze bij aankopen. Producenten of dienstverleners gebruiken het certificaat om hun concurrentiepositie te versterken. Ze kunnen ermee aan klanten/opdrachtgevers laten zien dat het product, de dienst of het managementsysteem van een organisatie aan bepaalde eisen (normen) voldoet. Normen zijn geen wetten, maar hebben wel een bepaalde status.
Is een certificaat verplicht?
Er zijn gevallen waarbij een certificaat verplicht is. Het kan bijvoorbeeld verplicht worden gesteld door de overheid of door verzekeraars, maar het kan ook zijn dat een opdrachtgever een certificaat eist van zijn leverancier. Daarnaast kan het als een vorm van zelfregulering gebruikt worden: bedrijven en brancheorganisaties maken soms onderlinge afspraken en laten die door een onafhankelijk certificatie-instelling controleren.
Wat kan er gecertificeerd worden?
Certificeringen zijn er voor:
- Product, proces of dienst
De certificering bewijst dat het product, proces of de dienst voldoet aan bepaalde eisen (normen). Bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid, kwaliteit of milieu. - Systeem
De certificering toont aan dat een organisatie bijvoorbeeld een milieumanagementsysteem heeft dat aan bepaalde eisen (normen) voldoet. - Persoon
De certificering geeft aan dat een persoon over bepaalde kennis en vaardigheden beschikt.
Een keurmerk
Bij een certificaat kan een keurmerk (beeldmerk) horen. Een consument ziet in één oogopslag dat het om een betrouwbare partij, product of dienst gaat en dit helpt hen bij het maken van hun keuze bij aankopen. Voor de producent of dienstverlener helpt het om hun concurrentiepositie te verstreken.
Wat is een norm?
Zoals aangegeven worden certificaten en keurmerken toegekend zodra een partij, product, systeem of dienst voldoet aan een vooraf vastgestelde norm. Normen bestaan uit zorgvuldig vastgestelde afsprakenkaders en eisen. Zodra u aan een norm voldoet is dit een belangrijke indicatie dat een partij, product of dienst voldoet aan de vereiste kwaliteit en/of veiligheid.
Wijziging van een norm
Er zijn normcommissies die periodiek beoordelen of een vastgestelde norm nog wel toereikend is, of dat het nodig is om deze te updaten. Als de norm wordt aangepast, wordt ook vastgesteld hoe het beoordelingsproces gewijzigd wordt. Als gecertificeerde organisatie krijgt men een implementatietermijn om de wijzigingen door te voeren. Door de certificatie-instelling zal een nieuwe beoordeling worden uitgevoerd, aan de hand van de aangepaste eisen.
Wat is accreditatie?
De formele betekenis van accreditatie luidt: “De erkenning door een gezaghebbende organisatie dat een andere organisatie of persoon competent is om een bepaalde taak uit te voeren”.
Ieder land heeft een gezaghebbende organisatie welke accreditaties kan verlenen aan certificatie-instellingen c.q. conformiteitsbeoordelingsinstanties (CBI’s). In Nederland is dit de Raad voor Accreditatie (RvA), in België is dit de Belac.
Het geeft vertrouwen als een certificatie-instelling geaccrediteerd is. Het betekent dat er aan bepaalde eisen voldaan wordt en er een bepaalde mate van deskundigheid is. Daarnaast ligt er focus op onpartijdigheid en onafhankelijkheid; zo mag er bijvoorbeeld door de certificatie-instelling niet gelijktijdig een adviserende rol vervuld worden.
Het accreditatieproces
Accreditatie kan verkregen worden door het indienen van een aanvraag bij de RvA. Het kan worden aangevraagd door een certificatie-, verificatie- en inspectie-instelling en door een laboratorium. De RvA voert een vooronderzoek uit. Vervolgens voert ze op jaarlijkse basis kantooronderzoeken uit bij de instelling die onder accreditatie certificeringen uitvoert, om te blijven monitoren.
Geaccrediteerde organisaties mogen een accreditatiemerk (logo) gebruiken op certificaten en andere communicatie-uitingen, als bewijs van accreditatie.
Accreditatie voor managementsysteemcertificatie (ISO 17021)
Brand Compliance is geaccrediteerd voor ISO 17021 (Registratienummer C548) en mag audits onder accreditatie uitvoeren voor ISO 27001, NEN 7510 en diverse ISO 9001 scopes.
